Jak smarować łożyska? Prawidłowa konserwacja i sposoby smarowania łożysk
Smarowanie to kluczowy proces w utrzymaniu efektywności i niezawodności maszyn. Regularne smarowanie gwarantuje długotrwałą i bezproblemową pracę, co przekłada się na niższe koszty konserwacji i napraw. Smar pełni istotną rolę w zmniejszaniu szkodliwego tarcia między elementami maszyny, co zapobiega szybkiemu zużyciu i utrzymaniu jej optymalnej wydajności. Jak smarować łożyska? Jak wygląda prawidłowa konserwacja? Zapraszamy do lektury!
Zasady i metody smarowania łożysk tocznych
Smarowanie łożysk tocznych pełni wiele istotnych funkcji, głównie poprzez redukcję tarcia. To właśnie warstwa smaru sprawia, że metalowe pierścienie łożyska, elementy toczne oraz koszyk nie stykają się bezpośrednio. To z kolei efektywnie obniża poziom tarcia oraz zwiększa odporność zmęczeniową łożysk. Ciągłe smarowanie spełnia jeszcze jedna istotną funkcję – w ciężkim zapyleniu, jak np. w łożyskach pracujących w maszynach w przemyśle kruszyw, wapienniczym, cementowym – ułatwia usuwanie z łożyska, sworzni brudu i pyłu.
Dbałość o właściwe smarowanie łożysk tocznych, poprzez wybór optymalnej metody smarowania, ma ogromne znaczenie. Jest to szczególnie istotne, gdy elementy te pracują w trudnych warunkach, np. pod dużymi obciążeniami lub przy wysokich prędkościach obrotowych.
W obszarze smarowania łożysk tocznych można wyróżnić trzy główne metody:
- ręczna – sprawdza się przy łożyskach łatwo dostępnych i wymagających sporadycznego smarowania, zwykle w korzystnych warunkach pracy;
- automatyczna, jednopunktowa – stosowana jest do pojedynczych łożysk, które są trudno dostępne; wykorzystuje niewielkie ilości smaru;
- centralna – jest preferowana w przypadku łożysk tocznych, sworzni, przegubów rozmieszczonych blisko siebie, trudno dostępnych z zewnątrz; szczególnie użyteczna, gdy wymagają one częstego smarowania większą ilością smaru.
Wybór preferowanej metody ma też wpływ na wybór właściwego narzędzia. Dla smarowania ręcznego stosuje się smarownice mechaniczne, pneumatyczne lub elektryczne. Natomiast w przypadku smarowania automatycznego stosuje się smarownice jednopunktowe o napędzie elektrycznym lub gazowym. Centralne smarowanie wymaga z kolei zastosowania pompy oraz zespołu rozdzielaczy, które w odpowiednich dawkach rozprowadzą smar do poszczególnych punktów smarnych.
Rodzaje środków smarnych – jaki olej lub smar do łożysk stosować?
Na rynku dostępne są dwa główne typy środków smarnych: smary plastyczne i oleje. Zazwyczaj smarowanie łożysk tocznych opiera się na użyciu smarów plastycznych. Smarowanie olejowe jest zazwyczaj stosowane w obiegowych układach smarowania dużych pras transferowych, mających zastosowanie m.in. w przemyśle motoryzacyjnym, AGD oraz maszynowym .
Podczas doboru oleju przekładniowego istotne jest uwzględnienie jego lepkości. Lepkość oleju ma kluczowe znaczenie, gdyż zbyt niska lepkość może prowadzić do niewystarczającego utworzenia filmu smarnego. To z kolei może spowodować nadmierne zużycie materiału i zakleszczenie łożyska. Natomiast zbyt wysoka lepkość może przyczynić się do nadmiernego nagrzewania się łożysk i utraty mocy.
Jak chronić łożyska przed korozją?
Łożyska toczne są kluczowymi elementami maszyn, które stale pracują w ruchu. Ich rola polega na zapewnieniu płynnego działania maszyny poprzez przenoszenie sił na całą jej konstrukcję, co chroni przed nadmiernym zużyciem poszczególnych komponentów. Ze względu na znaczenie, jakie odgrywają w funkcjonowaniu maszyny, konieczne jest ich odpowiednie pielęgnowanie.
Regularne smarowanie łożysk jest kluczowe, ponieważ jego brak jest główną przyczyną wielu awarii podczas eksploatacji tego typu elementów. Poprzez systematyczne smarowanie ogranicza się ryzyko szybkiego zużywania się powierzchni łożysk, spowodowane ciągłym kontaktem w trakcie ruchu. Smar tworzy warstwę zabezpieczającą na stykających się powierzchniach, zmniejszając tym samym ryzyko przegrzania łożyska oraz minimalizując tarcie. Ponadto środek smarny chroni przed korozją i zanieczyszczeniami.
