Smarowanie łańcuchów – systemy i metody smarowania oraz oleje i smary do łańcucha

Łańcuchy są powszechnie stosowane w układach przenoszenia napędu w urządzeniach przemysłowych – w dużej mierze od ich kondycji zależy utrzymanie ruchu zakładów. Istotną kwestią, od której uzależniona jest żywotność łańcuchów, jest ich konserwacja – a przede wszystkim smarowanie.

Dlaczego smarowanie łańcucha jest tak ważne?

Smarowanie łańcuchów ma na celu ich ochronę przed tarciem, a w konsekwencji – przed przedwczesnym zużyciem. Podstawowe, wymagające smarowania węzły tarcia w łańcuchu znajdują się pomiędzy:

• rolką i sworzniem, rolką i tuleją – w przypadku łańcuchów rolkowych,
• płytką i tuleją – w przypadku łańcuchów tulejkowych,
• płytkami – w przypadku łańcuchów płytkowych.

Wymagające smarowania tarcie zachodzi również pomiędzy łańcuchem, a kołem zębatym.

Smarowanie łańcucha – rodzaje

Smarowanie łańcucha, w zależności od jego rodzaju, może być realizowane na kilka sposobów. Podstawowo, wyróżnia się:

• smarowanie punktowe,
• smarowanie powierzchniowe,
• smarowanie mieszaniną olejowo-powietrzną.

 

Punktowe smarowanie łańcuchów

Smarowanie punktowe może być stosowane w przypadku wszystkich łańcuchów standardowych – drabinkowych (tulejkowych, rolkowych, płytkowych) i panwiowych. Polega ono na aplikacji małych ilości oleju bezpośrednio na miejsca, gdzie zachodzi tarcie. Środek smarny podawany jest pojedynczą, nieruchomą dyszą, umieszczoną nad łańcuchem. Zaletą tego systemu jest minimalizacja zużycia środka smarnego.

Powierzchniowe smarowanie łańcucha

Smarowanie powierzchniowe stosuje się zarówno w przypadku łańcuchów standardowych, jak i specjalnych – przede wszystkim małych bądź o dużej prędkości. W przypadku tej metody, środek smarujący nakładany jest na cały łańcuch za pomocą bloków lub szczotek smarujących.

Smarowanie łańcucha mieszaniną olejowo-powietrzną

Systemy smarowania mieszaniną olejowo-powietrzną wykorzystywane są do smarowania punktowego rolek w łożyskach lub ogniw łańcucha. Dawki oleju dozowane są do dyszy mieszającej, gdzie jednocześnie wpompowywane jest powietrze. Powstała mieszanka jest bezpośrednio natryskiwana na ruchomy łańcuch.

System smarowania łańcucha Rotalube

Osobne zagadnienie stanowi system smarowania Rotalube, opatentowany przez markę Timken. Według producenta, cechuje się on wyższą efektywnością, niż systemy tradycyjne. Do smarowania wykorzystywane jest urządzenie o budowie koła zębatego z dyszami, o wielkości ściśle dopasowanej do wymiarów łańcucha. System dozuje niewielkie ilości oleju we wszystkie, wymagające smarowania węzły tarcia, co w konsekwencji zapewnia optymalną dystrybucję środka smarnego oraz prowadzi do redukcji jego zużycia.

Smar do łańcucha. Jakie środki smarne stosować?

Niezależnie od wykorzystywanego systemu, istotną kwestię stanowi stosowany smar do łańcucha. Środki do smarowania łańcuchów powinny posiadać silne właściwości penetracyjne, umożliwiające ich wnikanie pomiędzy poszczególne elementy, a także działać antykorozyjnie. W części gałęzi przemysłu konieczne jest ponadto stosowanie smarów do łańcuchów charakteryzujących się podwyższoną odpornością na wysokie temperatury. Nie należy używać produktów o innych zastosowaniach (olejów przekładniowych, hydraulicznych, silnikowych), gdyż nie zapewniają one odpowiedniego smarowania elementów łańcucha.

W zależności od branży, smary do łańcuchów muszą spełniać inne, dodatkowe wymagania, czego przykładem są środki stosowane w przemyśle spożywczym. Ze względu na ryzyko przypadkowego kontaktu z żywnością, smary do łańcucha stosowane w tej branży nie mogą zawierać rozpuszczalników, muszą być ponadto bezwonne i bezsmakowe. Smar do łańcucha przeznaczony na potrzeby sektora spożywczego musi posiadać certyfikat, potwierdzający jego zgodność z normą ISO 21469.

Smar i oleje do łańcuchów – preparaty o różnych zastosowaniach. Jaki smar do łańcucha rowerowego, motocyklowego czy w pile wybrać?

 

Długość okresu eksploatacyjnego mechanizmów urządzeń i pojazdów przemysłowych lub użytkowych uzależniona jest od zastosowania jakościowych olejów do smarowania łańcucha. Łańcuch jako element łączący poszczególne elementy podzespołów pod warunkiem zapewnienia mu odpowiednich warunków pracy poprawia właściwości mechanicznych, parametry wydajności i bezpieczeństwa.  W związku z wszechstronnością zastosowania łańcucha we współczesnych branżach, przedstawimy najczęstsze wybory smarów, tj. smary do pił, rowerów i motocykli.

Smarowanie łańcucha piły

Najczęstszym i najbardziej optymalnym wyborem w przypadku poszukiwania oleju do łańcucha piły spalinowej będzie produkt półsyntetyczny. Produkt ten stosowany jest nie tylko do łańcuchów, ale również do silników dwusuwowych (stosowanych m.in. w piłach czy elektrycznych narzędziach tnących), zapewniając im cichszą i wydajniejszą pracę. Optymalne dozowanie środka olejowego można zapewnić w trzech prostych krokach – każdorazowo uzupełniając zbiornik z olejem przed uruchomieniem piły, używając oleju zgodnie z jego przeznaczeniem oraz regularnie oczyszczając zbiornik z zanieczyszczeń. W ten sposób zadbamy o bezpieczeństwo pracy, wydłużając tym samym żywotność urządzenia tnącego lub piły. Obecnie przy mnogości i niemal bezpośrednim dostępie do produktów olejowych smarowanie łańcucha wcale nie musi być przykrym obowiązkiem, a czynnością, która trwa kilka minut i zapewnia eksploatowanym urządzeniom efektywniejszą i wydajniejszą pracę.

Smarowanie łańcucha w rowerze

Smar do łańcuchów w rowerach poprawia jakość pracy całego mechanizmu, jednocześnie oszczędzając długofalowo zużycie produktu. Fani jazdy rowerowej mogą wybierać spośród bogatej palety produktów obejmującej zarówno ceramiczne woski do smarowania, jak i oleje w płynnej postaci (również te w sprayu). W zależności od interesującej nas półki cenowej, wymagań co do łatwości aplikacji i skuteczności ochrony przed gromadzeniem się zabrudzeń. W przypadku smarowania elementów roweru proces podawania oleju do łańcucha (zarówno w postaci sprayu, jak i wosku w tubie) jest niezwykle prosty i szybki – wystarczy nałożyć produkt i odczekać kilka minut, aż do jego całkowitego wyschnięcia. Aplikacja powinna obejmować każdy sworzeń/element łańcucha, który uprzednio powinien być dokładnie oczyszczony z wszelkich zanieczyszczeń, utrudniających przyczepność cząsteczek bazy olejowej.

Smarowanie łańcucha w motocyklu

Smar do łańcucha motocyklowego powinien być dobrany na podstawie oczekiwań finansowych i łatwości i wygody podania środka smarnego. Najczęściej polecany jest olej do smarowania łańcucha w sprayu, dzięki czemu w bezproblemowy sposób możliwe jest podanie produktu pod tzw. oringi odpowiedzialne za utrzymanie smaru pomiędzy powierzchniami. Ciśnienie zawarte w opakowaniu ze sprayem ułatwia  precyzyjne podawanie produktu olejowego w głąb każdego z elementów łańcucha. Poszukując odpowiedniego oleju do łańcucha warto zainteresować się suchym smarem, który sprawdzi się w przypadku motocykli zarówno sportowych, jak i miejskich. Zdaniem specjalistów smar powinien być podawany średnio co 500 przejechanych kilometrów – w ten sposób możliwe jest uniknięcie powikłań związanych z niezastosowaniem oleju smarowania łańcucha na czas. W związku z tą radą warto zaopatrzyć się w podręczną wersję produktu, którą bez problemu można zabrać na długodystansowe wycieczki rowerowe.